Cân pha của điện 3 pha – Mẹo cân pha cho máy phát điện
Trong một hệ thống điện 3 pha, cân pha của điện 3 pha hay còn gọi là hiện tượng lệch pha là một trong những vấn đề quan trọng mà các bạn cần phải hiểu rõ để đảm bảo an toàn điện. Lệch pha xảy ra khi các pha của hệ thống không cùng xuất phát điểm tại cùng một thời điểm. Vậy độ lệch pha ở mức độ cho phép là bao nhiêu? Làm thế nào để cân bằng điện 3 pha khi điện bị lệch pha? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lệch pha và tác động của nó đến hệ thống điện 3 pha.
1, Lệch pha là gì?
Lệch pha là vấn đề chỉ ra xảy ra đối với dòng điện 3 pha. Hiện tượng lệch pha xảy ra khi các pha của hệ thống điện 3 pha không cùng xuất phát điểm tại cùng một thời điểm. Nó được đo bằng độ chênh lệch thời gian giữa các pha.
Cân Pha Của Điện 3 Pha – Hiện Tượng Lệch Pha
Trong hệ thống điện 3 pha, có ba pha (phasa, phasb và phasc) được tạo ra bởi ba nguồn điện 3 pha tương ứng. Các pha này cần có cùng mức điện thế và cùng tần số để hoạt động một cách chính xác. Sự mất cân bằng các pha có thể gây ra bởi 1 trong 3 pha xảy ra vấn đề tải nhiều hơn hoặc tải ít hơn các dây còn lại.
Lệch pha thường được đo và biểu thị bằng độ chênh lệch thời gian giữa các pha. Đơn vị đo thông thường là độ, phút hoặc giây. Ví dụ, nếu lệch pha giữa phasa và phasb là 10 độ, có nghĩa là phasa bắt đầu trước phasb 10 độ.
Hiện tượng lệch pha có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống điện 3 pha. Các tác động của lệch pha có thể bao gồm mất cân bằng tải, quá tải và hư hỏng động cơ, mất cân bằng điện áp, và sự không ổn định trong hệ thống điện.
2, Nguyên nhân xảy ra hiện tượng lệch pha
Như chúng tôi đã đề cập ở phần trên, hiện tượng này chỉ diễn ra trên dòng điện 3 pha. Vấn đề mất cân bằng pha thường diễn ra do 2 nguyên nhân chính sau:
Hiện tượng lệch pha do đứt dây pha
Lệch Pha Do đứt Dây Pha
Lệch pha do đứt dây pha là một trường hợp đặc biệt trong hệ thống điện 3 pha. Nó xảy ra khi một trong ba dây pha bị đứt hoặc mất điện. Khi 1 trong 3 dây pha bị đứt, các pha còn lại vẫn hoạt động như thông thường. Trong khi pha bị đứt không còn khả năng truyền điện. Điều này dẫn đến lệch pha giữa các pha hoạt động và pha bị đứt.
Lệch pha do đứt dây pha có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng trong hệ thống điện 3 pha. Một số tác động của mất cần bằng pha do đứt dây pha bao gồm:
- Mất cân bằng tải: Với một dây pha không hoạt động, 2 pha còn lại phải chịu toàn bộ tải. Gây mất cân bằng tải trong hệ thống, quá tải làm giảm tuổi thọ và khiến các thiết bị kết nối bị hỏng.
- Mất cân bằng điện áp: Vì một pha không hoạt động, điện áp giữa các pha không còn cân bằng. Điều này có thể gây ra sự không ổn định và sự giảm điện áp trong hệ thống.
Để khắc phục lệch pha do đứt dây pha, việc phát hiện và sửa chữa đường dây pha bị đứt là rất quan trọng. Đồng thời, việc kiểm tra và bảo trì định kỳ hệ thống điện cũng giúp ngăn ngừa vấn đề này và đảm bảo sự ổn định và an toàn cho người sử dụng.
Hiện tượng lệch pha do quá tải dây pha
Lệch pha do quá tải dây pha xảy ra khi dòng điện đi qua dây pha vượt quá khả năng chịu tải của nó. Khi 1 trong 3 dây pha bị quá tải, nó có thể làm gia tăng sự tiêu hao nhiệt và gây ra một số vấn đề liên quan đến lệch pha. Dưới đây là một số tác động của lệch pha do quá tải dây pha:
- Tăng tổn thất công suất: Khi dây pha bị quá tải, tổn thất công suất sẽ tăng lên do tác động của điện trở và hiệu điện thế sụt giảm trên dây. Điều này dẫn đến hiệu suất giảm trong hệ thống điện và làm gia tăng mức tiêu hao năng lượng.
- Mất cân bằng tải: Khi dây pha bị quá tải, các pha còn lại phải chịu tải nặng hơn. Điều này gây mất cân bằng tải giữa các pha, gây ra sự không ổn định và có thể gây hư hỏng cho các thiết bị và động cơ trong hệ thống.
- Sụt áp và giảm điện áp: Quá tải dây pha gây ra sụt áp và giảm điện áp trong hệ thống. Khi điện áp giảm, lệch pha sẽ xảy ra do sự chênh lệch trong điện áp giữa các pha.
- Tăng mức nhiệt độ: Quá tải dây pha làm tăng mức tiêu hao nhiệt, tăng nhiệt độ trong dây pha. Điều này có thể làm suy yếu cấu trúc của dây pha và gây nguy hiểm đến an toàn đến các thiết bị kết nối và người sử dụng điện.
Để tránh lệch pha do quá tải dây pha, cần kiểm tra và đánh giá tải của dây pha để đảm bảo nó không vượt quá khả năng chịu tải. Ngoài ra, việc cân nhắc việc nâng cấp hệ thống và sử dụng các thiết bị bảo vệ phù hợp cũng rất quan trọng để ngăn ngừa những rủi ro khác có thể xảy ra.
Xem thêm:
Cách đấu điện 3 pha thành 1 pha
Cách chọn tiết điện dây dẫn 3 pha theo công suất
3, Tác hại của mất cân bằng pha trong điện 3 pha
Mất cân bằng pha trong hệ thống điện 3 pha có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng và ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống. Dưới đây là một số tác hại chính của mất cân bằng pha:
Gây hỏng hóc các thiết bị điện
Phần lớn nguyên nhân gây ra vấn đề hư hỏng cho các thiết bị điện khi bị lệch pha đó là có dòng điện chảy qua dây trung tính. Hệ thống điện 3 pha đạt chuẩn là 3 dây pha phải hoạt động cùng mức độ và góc pha. Khi đó dòng điện trung tính sẽ không tồn tại.
Trường hợp xảy ra “mất cân bằng pha = trôi điểm trung tính”, dòng điện trong dây trung tính xuất hiện. Khi một dây pha có dòng điện lớn hơn hoặc nhỏ hơn so với các dây pha khác. Dòng điện trung tính sẽ chảy qua dây trung tính để cân bằng sự chênh lệch này. Vì vậy, những chênh lệch đó gây ra tình trạng quá tải điện, hỏng hóc thiết bị điện.
Suy yếu hệ thống điện 3 pha
Mất cân bằng pha làm suy yếu tính ổn định của hệ thống điện 3 pha. Các điện áp và dòng điện không đồng bộ giữa các pha gây ra dao động và biến đổi. Điều này có thể gây ra hiện tượng rung lắc, suy giảm hiệu suất. Ảnh hưởng đến hoạt động của các thiết bị kết nối với hệ thống.
Mất cân bằng điện áp
Mất cân bằng pha có thể gây ra sự mất cân bằng điện áp giữa các pha trong hệ thống. Gây ra sự sụt áp hoặc tăng áp đột ngột trong một hoặc nhiều pha. Dẫn tới hư hỏng thiết bị, suy giảm hiệu suất làm việc của thiết bị.
Rủi ro an toàn hệ thống điện
Chập điện Do Mất Cân Bằng Pha
Mất cân bằng pha có thể tạo ra các vấn đề nguy hiểm trong hệ thống điện. Điện áp và dòng điện không đồng đều gây ra hiện tượng chập điện. Chập điên tăng nguy cơ cháy nổ và gây thương tích cho con người. Việc bảo vệ an toàn và tuân thủ quy tắc về mất cân bằng pha là rất quan trọng.
4, Cách cân pha của điện 3 pha nhanh chóng và hiệu quả
Trong hệ thống điện 3 pha, độ lệch pha tối đa được quy định bởi tiêu chuẩn của từng quốc gia. Tuy nhiên, thông thường, mức lệch pha tối đa cho phép trong hệ thống điện là khoảng 15%. Có nghĩa là các pha trong hệ thống không nên lệch pha quá 15% so với pha tham chiếu.
Kiểm tra và cân bằng tải
Kiểm tra định kỳ và cân bằng tải giữa các pha để đảm bảo rằng dòng điện trong các dây pha cân bằng nhau. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thiết bị đo dòng điện và kiểm soát các thiết bị tải. Tuân thủ quy tắc về độ lệch pha trong khoảng 15% cho phép.
Sử dụng bộ cân bằng pha (phase balancing equipment)
Bộ cân bằng pha hay còn gọi là ổn áp 3 pha được thiết kế để giảm lệch pha. Đảm bảo cân bằng tải trong hệ thống điện. Đây là dòng máy hỗ trợ ổn định điện áp của từng pha trong 3 pha. Điều chỉnh dòng điện và điện áp để đạt được sự cân bằng pha mong muốn.
Rà soát và nâng cấp hệ thống điện
Nếu như một trong 3 pha lệch hơn 15% mức độ quy định. Không thể giải quyết bằng bộ ổn áp, thì các bạn nên kiểm tra toàn bộ hệ thống. Tiến hành nâng cấp hệ thống điện như thay thế hoặc cải tiến để tránh mất cân bằng pha.
5, Mẹo cân pha cho máy phát điện 3 pha
Vấn đề mất cân bằng pha sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình vận hành của máy phát điện. Roto của máy phát điện thương xuyên chạy lệch tâm do mất cân bằng pha. Dẫn tới hệ thống cảnh báo Aptomat sẽ tự ngắt điện do quá tải. Gây ra hiện tượng sụt áp độ ngột. Khiến cho động cơ máy phát điện hư hỏng nặng nề.
Hệ Thống Cảnh Báo Trên Bảng điều Khiến Máy Phát điện
Để cân pha của điện 3 pha khi kết nối với các dòng máy phát điện gia đình, máy phát điện công nghiệp. Các bạn nên tìm hiểu đơn vị phân phối máy phát điện uy tín và chính hãng. Trước tiên, đảm bảo máy là hàng chuẩn 100% và đã được kiểm tra vận hành an toàn và hiệu quả.
Đơn vị phân phối cần có đội ngũ lắp đặt chuyên môn cao, giúp các bạn chia tải điện và cân đối pha một cách hợp lý nhất. Hiên nay, máy phát điện Hyundai đều có tính năng báo vệ an toàn, bảo vệ quá tải. Sẽ đưa ra cách cảnh báo nếu như phát hiện nguồn điện đang có dấu hiệu lệch pha. Từ đó tự động ngắt máy. Vì thế các bạn có thể xử lý vấn đề lệch pha theo các giải pháp ở phần 4 khi máy máy phát điện báo hiệu có sự cố.
