Dây trung tính là gì? Ký hiệu và cách phân biệt dây trung tính
Đối với lĩnh vực điện, cụm từ dây trung tính không còn quá xa lạ. Đây là một thuật ngữ dùng để nói về một loại dây mà giữa hai đầu dây không có hiệu điện thế. Để tìm hiểu rõ hơn về dây trung tính là gì? Dây trung tính có ký hiệu như thế nào? Tác dụng và cách phân loại dây. Tham khảo ngay trong bài viết sau cùng chúng tôi nhé.
Dây trung tính là gì?
Dây Trung Tính Neutral Wire
Dây trung tính hay còn gọi là dây mass, dây nguội,… có tên tiếng anh là Neutral Wire. Dây trung tính có ký hiệu là N. Dây hoạt động dựa trên nguyên tắc tạo ra một điểm trung gian không có hiệu điện thế trong mạch điện. Nó thường được sử dụng trong các mạch điện như mạch nối đất, mạch phân phối điện, hay mạch điều khiển, nơi nguyên tắc an toàn và độ tin cậy của hệ thống là rất quan trọng.
Ý nghĩa của dây trung tính
Đây là một loại dây quan trọng trong hệ thống điện 3 pha hoặc 1 pha. Đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải tín hiệu, dòng điện và năng lượng. Dây được thiết kế không mang điện áp. Giữ cho mức điện áp trên dây tại một điểm trung bình. Duy trì tính ổn định của hệ thống và tránh tình trạng nhiễu do sự biến động của điện áp.
Đối với mạch 1 pha và mạch 3 pha, dây trung tính sẽ có những cách hoạt động khác nhau như sau:
- Hệ thống điện gia đình (Mạch 1 pha): Đối với hệ thống điện 1 pha, dây trung tính được kết nối với trung tâm nguồn cấp điện. Đó là điểm trung tâm của nguồn điện xoay chiều AC.
- Hệ thống điện 3 pha: trong trường hợp này, điện 3 pha sẽ có 3 loại dây dẫn khác nhau. Dây trung tính (ký hiệu là N) sẽ được kết nối với trung tâm của ba dây trên.
Ứng dụng của dây trung tính
Dây N hay dây nguội đem lại nhiều công dụng hữu ích đối với hệ thống điện hiện nay. Tham khảo một số tác dụng chính của dây nguội dưới đây:
- Cân bằng dòng điện: Khi các thiết bị điện hoạt động, dòng điện chảy từ nguồn cấp điện tới các thiết bị thông qua dây dẫn. Dây sẽ đảm bảo nguồn điện trở lại nguồn cấp thông qua đường dẫn một cách an toàn. Hỗ trợ ổn định hệ thế điện. Ngoài ra, dây này cũng có tác dụng chuyển điện 3 pha thành 1 pha nhanh chóng và hiệu quả.
- Giảm nguy cơ dò điện: Dây có tác dụng ổn định điện áp, làm kín mạch điện 1 pha. Vì vậy, khi có các sự cố như mạch điện bị hở hoặc tiếp xúc với vật chưa cách điện. Dòng điện sẽ nhanh chóng trở về nguồn cấp thông qua dây trung tính. Hỗ trợ ngắn mạch nhanh chóng, giảm tối đa nguy cơ dò rỉ điện và đảm bảo an toàn cho người dùng.
- Chống nhiễu và nâng cao chất lượng điện: Có khả năng giảm nhiễu điện từ và cân bằng dòng điện. Từ đó cải thiện chất lượng điện năng trong hệ thống. Điều này quan trọng đặc biệt trong các ứng dụng nhạy cảm như hệ thống điều khiển và tự động hóa. Những ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao, điện áp ổn định và không bị nhiễu.
Cách phân biệt dây trung tính
Làm thế nào để phân biệt dây điện trung tính với các dây điện khác trong hệ thống điện nhà bạn? Cùng chúng tôi phân biệt dây nguội bằng những yếu tố sau:
Phân biệt theo ký hiệu
Ký hiệu thông dụng của dây trung tính là chữ N hoặc E. Trong đó ký hiệu chữ N được dùng phổ biến nhất. Ký hiệu này cũng được sử dụng theo tiêu chuẩn quốc tế IEC 60446.
Ký hiệu còn lại là chữ E. Chữ E thường được dùng trong hệ thống điện tại Hoa Kỳ. Đạt tiêu chuẩn của Hoa Kỳ là NFPA 70. Tại Việt Nam thì dây trung tính sẽ được ký hiệu là N.
Phân biệt qua màu sắc
Màu Sắc Của Dây Trung Tính
Một trong những cách phân biệt các loại dây điện trong mạch điện, chúng ta có thể dựa vào màu sắc của chúng. Đối với điện 1 pha và 3 pha, dây nguội sẽ có màu sắc khác nhau.
- Đối với hệ thống điện 3 pha: Hệ thống dây dẫn 3 pha có các dây pha A, pha B, pha C, dây N và dây tiếp địa. Dây N trong hệ thống điện 3 pha tại Việt Nam thường có màu đen. Tùy theo từng quốc gia và địa phương thì dây nguội sẽ có những màu sắc khác nhau. Ví dụ ở một số quốc gia khác, dây nguội của mạch điện 2 pha sẽ có màu trắng hoặc xanh lam.
- Đối với hệ thống điện 1 pha: dây nguội thường có màu đen, màu trắng hoặc màu xám.
Đường dẫn kết nối
Dây nguội thường được kết nối với trung tâm của nguồn điện. Luân chuyển điện qua các thiết bị tiêu thụ điện , đi qua các ổ cắm và công tắc hoặc các thiết bị chuyển đổi trước khi trở về nguồn cấp. Bằng cách theo dõi đường dẫn và mối liên kết của dây, bạn có thể xác định được dây nào là dây trung tính.
Sử dụng bút thử điện
Ngoài những cách trên, các bạn cũng có thể dùng bút thử điện để phân biệt dây N. Để phân biệt bằng bút thử điện, bạn chạm vào các loại dây. Dây điện nào không sáng thì đó là dây N. Bởi vì dây N sẽ không có điện áp.
Những câu hỏi thường gặp về dây trung tính
Khi đọc xong những thông tin nhưng bạn vẫn không khỏi thắc mắc một số vấn đề liên quan đến dây N. Ví dụ như: Dây N có điện không? Có chịu tải không? Có nối đất không? Dưới đây sẽ là chuyên mục giải đáp ngắn gọn những thắc mắc của bạn.
Dây trung tính có điện không?
Câu trả lời là có. Về mặt lý thuyết thì dây N không mang điện trong hệ thống điện. Có thể nói rằng dây N có điện áp bằng 0V. Tuy nhiên, trên thực tế, dây N vẫn có điện và có khả năng bị giật nếu chạm vào. Vì trong quá trình truyển tải điện năng có thể xảy ra hiện tượng lệch pha vì thế sẽ sinh ra điện áp của dây.
Dây trung tính có nối đất không?
Câu trả lời là không. Dây N và dây nối đất là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, dây N không nối đất. Tuy cả hai loại dây này trên lý thuyết đều có hiệu điện thế bằng 0V. Khái niệm và tác dụng của dây N đã được chúng tôi đề cập bên trên.
Còn đối với dây nối đất hay dây tiếp địa giải phóng điện bị rò rỉ khi sử dụng thiết bị về điện. Dây trung tính nằm hoàn toàn bên trong mạch điện và không nối đất.
Dây trung tính có chịu tải không?
Câu trả lời là không. Mục đích chính của dây N là mang dòng điện trở về nguồn 1 cách an toàn. Nó không có khả năng chịu tải như những loại dây điện khác trong hệ thống điện. Ví dụ các thiết bị điện như đèn, máy lạnh, máy giặt… sẽ kết nối đến các dây dẫn chịu tải (điện tích và dòng điện chính) trong hệ thống điện. Không phải trực tiếp kết nối đến dây N.
Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để đọc bài viết của Máy phát nhập khẩu. Hãy theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hay và bổ ích bạn nhé!
